Na een middel – zware bergetappe (Tyndrum – Oban) op dag 3 van onze epische fietsreis, kwamen we aan in het prachtige Oban. Ik weet niet hoe Britten – pardon – Schotten het voor mekaar krijgen, maar dit soort kuststadje is redelijk uniek en ondenkbaar op het continent. Op urbanistisch vlak vooral. De hoofdweg vanuit Glasgow & Edinburg loopt namelijk gewoon dwars door het centrum langs de kade. Wat leidt tot de nodige drukte met trucks en vans en wat dies meer dat helemaal niet aan een romantische kade bij de zee thuishoort. Naar het schijnt – dat beweerde mijn echtgenote toch – ligt er rond Oban een belangrijk natuurgebied en kan daardoor geen ringweg om het stadje heen worden aangelegd. Niet dat ik tegen natuurbescherming ben, maar ik kan me niet goed voorstellen dat al dat verkeer – naast wellicht storend voor allerlei vogels enzo – echt gezond is voor de plaatselijke bevolking. Maar soit, dan moet ze die dekselse auto’s maar afschaffen. Zou trouwens ook veel aangenamer zijn voor ons, de fietsers.
Nu is Oban ook het thuisland van Skippenish Ceilidh house (lees: keeli) een waar instituut dat zijn gelijke niet kent deeszijds het kanaal. Een heuse Boombal keet op commerciële leest geschoeid (blijven lezen vooral, managers van Boombal). Eerder een discotheek in feite, maar dan met live folk muziek. De Schotten denken dat die muziek en bijbehorende dansjes typisch Schots zijn, maar ik heb daar de nodige twijfels bij. Het leken me toch eerder algemeen-pan-europese afgeleiden te zijn van de contradanse/quadrille strekking. Maar goed, ondanks dat: populair! Niet normaal. De hippe chicks van Oban en ommelanden stroomden er – die ene avond dat wij er vertoefden althans – met hele horden tegelijk toe en dansten zich in het zweet. De zaak is zelfs zo berucht in het Westen van Schotland dat je hun CD’s voor een prikje kunt kopen in ieder zichzelf respecterend postkantoor.
Wat meteen een ander wat meer verontrustende vaststelling met zich meebrengt. De Schotten zijn vandaag de dag extreem bezig met identiteit en nationalisme. Heus, de situatie daar is echt niet te vergelijken met hier ten lande. Volgend jaar wordt namelijk een referendum gehouden over hun onafhankelijkheid en dus gaan sommigen vol aan de bak. Wat af en toe echt groteske proporties aanneemt. Zoals radio uitzendingen met militair aandoende marsmuziek, afgewisseld met volksdansdeuntjes en haat – preken. “Radio Milles Collines” is in dit geval een wel zeer toepasselijke naam gezien het heuvelachtig karakter van het landschap in West – Schotland, waar ik het ongenoegen mocht beleven deze onzin te moeten aanhoren terwijl ik stond te douchen onder een luid in het rond schallende speaker.
Wat het verschil is tussen een gemiddelde Schot, Een Brit, een Portugees of een Zweed is me, afgezien van de taal, niet erg duidelijk, maar blijkbaar verdient het zoeken van de nodige verschillen aandacht en energie vandaag de dag. Identiteit blijft – voor mij althans – bovenal een hoogst individuele zaak en geen collectieve. Gelukkig voor mij en u is intelligentie dan weer eerder een collectief gegeven. Alleen weten de Schotse nationalisten niet. Gelukkig maar. Terwijl zij elk voor zich zich een collectieve waan-indentiteit bij elkaar te fantaseren, kunnen wij samen intelligentere dingen bedenken rustig verder nippen van onze single malt. Een hele geruststelling.