Categorie: Volksdans

British Library Sound Collection Online

British_Librabry

Afgelopen week las ik in De Morgen een kort artikel over de British Library die haar hele collectieveldopnames van traditionele muziek online heeft gezet. Uit de meest diverse delen van het British Empire vind je opnames terug van traditionele muziekvormen. Opvallend veel dansmuziek in de collectie. Van de dingi-dingi dance songs uit Oeganda tot een walsmedley uit Engeland.

Het jammere is dat de zoekmachine om de collectie te doorzoeken niet erg praktisch is in het gebruik. Je kunt bijvoorbeeld niet gecombineerd zoeken. Ook zie je niet of de opname al beschikbaar is waardoor je vaak je zoektochtopnieuw van voor af aan opnieuw moet beginnen. Maar ondanks de kritiek: ik zie het Afrika museum in Tervuren haar collecties nog niet zo gauw op een vergelijkbare manier online beluisterbaar maken, laat staan onze eigen VRT die ook nog schatten in haar kelders heeft liggen.

Volkdansbal in Danspaleis Rubens anno 1939

folkroddelsrportage_001_std

Dit artikel schreef ik zoveel jaar terug eens voor folkroddels. Aangezien het nog steeds grote actualiteitswaarde heeft, herneem ik het ook hier.

“Gisterenavond vond zoals naar jaarlijkse gewoonte het volksdansbal van Speelschaar De Vedelaar uit Antwerpen plaats in Danspaleis Rubens. Tegen halfnegen des avonds was de enorme dansvloer opnieuw goed gevuld met het talrijk opgedaagd, overwegend jeugdig publiek. Het is verheugend vast te stellen hoe moderne jongens en meisjes van vandaag dit soort gezond vermaak zo weet te smaken.. Geen één ging zich te buiten aan tabak of drank of verstoorde de opperbeste frisse en blijde vriendschap van het samen dansen op enige andere wijze. De vele Engelse Contradansen en enkele van onze eigen traditionele dansen werden erg gesmaakt door het jonge volkje. Ook het orkest liet zich van zijn beste zijde bewonderen. We herkennen Nonkel Leemans op het Groot Accordeon en Bompa Van Mierlo aan de klarinet, moedig terzijde gestaan door Groot-Nonkel Stichelmeyer op de percussie en Tante Vanden Abeele met een viool onder haar fors gevormde onderkin. Het spontane en gemoedelijk samen muziceren, in hedendaagse termen van de jeugd op zijn Engels een Jam – session genoemd, was een waardige afsluiter van deze waarlijk feestelijke avond.”

vdcv_danspaleis_rubens_1939_007_std

vdcv_le_gymnase_001_std

vdcv_danspaleis_rubens_1939_010_std

vdcv_danspaleis_rubens_1939_006_std

vdcv_danspaleis_rubens_1939_005_std

vdcv_danspaleis_rubens_1939_004_std

vdcv_danspaleis_rubens_1939_002_std

Beeldgebruik: Danskant vzw

De oudste filmopnames van gildedansen online

Gilden_Hoogstraten_nieuw

Recent ging ik een kijkje nemen op het landjuweel van de Kempische gilden in Essen. Ik kwam vooral voor de danswedstrijd en zag daar mooie dingen gebeuren. Wie schetst dan mijn verbazing toen ik een tijdje terug plots online oude filmpjes kon bekijken met Vlaamse gildedansen? De filmpjes staan op de website Erfgoedbank Hoogstraten in de sectie van de filmbank.

De filmpjes gaan over het schoon inkomen van 41 Kempische Gilden naar aanleiding van het Kempisch congres van 1937. De dansfragmenten staan op het einde van de filmpjes, dus je hebt wat geduld nodig om ze te bekijken, maar het loont zeker de moeite.

Op sommige momenten waren de beelden ook zeer confronterend. Vooral het in scène zetten van het boerenleven voor de camera had voor mij zelfs iets bepaald lugubers. Anderzijds was het ook weer zeer interessant om te zien hoe één gilde haar dansers, die een kadril dansen, liet begeleiden door een blaaskapel met tuba, cornet en klarinet. Mocht iemand daar de partituren van weten liggen, mag die mij dat altijd laten weten 😉

Polkamanie te Gent

Polkamanie

Toen ik laatst in het universiteitsbibliotheek van Gent rondsnuisterde, trof ik op de CATFISH databank een interessante titel aan van een nog interessanter personnage. Niemand minder dan Prudens van Duyse bleek namelijk in 1845 reeds (polkakenners fronsen nu reeds de wenkbrauwen) een schertslied te hebben geschreven op de Polkamanie.

Prudens van Duysse kenners dan weer, zullen op hun beurt uiteraard niet verbaasd zijn te vernemen, dat het om een anti Frans lied gaat. Vlaamse Volksdansers daarentegen, zullen van verbazing van hun stoel vallen, wanneer in dit lied hun heilige, traditionele en toch wel zeer Vlaamse Polka, wordt verketterd als een nieuwerwetse Franse mode, louter en alleen bedoeld om het Vlaamse volk naar Franse pijpen te laten dansen.

De illustratie in bijlage is een karikatuur van Charles Vernier uit 1844, het jaar dat de Polkamanie losbarstte. Een ‘commissaire de bal’ berispt de jonge man als volgt: “Jeune homme! . . dites donc, jeune homme! . . vous dansez-là une danse aussi incoherente qu’incompatible avec les autorités constitutionnelles de votre patrie!” Waarop de jonge man gevat antwoordt: “Sergent de ville . . . vous m’affligez . . . vous voyez bien que nous polkons! . .”.

Het was dus overal hetzelfde liedje. Daarom wil ik u ook de tekst van Van Duyse niet geheel onthouden:

De Polka te Gent – Prudens Van Duyse

Stemme: On doit soixante mille francs

1. De Polka! roepen allen thans:
De duivel hael den nieuwen dans
Met heel- en halfverfranschten!
Of is ‘ t niet genoeg, dat wij,
In ongeneesbare razerny
Naer Fransche Pijpen dansten.

2. Wij leerden, dwazen dat we zijn
Het weven, ’t schilderen in ’t fijn
Het drukken aen de Franschen;
En zij, vol geest en vol fatsoen,
Die ’t water zelve schuimen doen,
Wat leerden zij ons?… Dansen!

3. Dat zij ons kleeden, wel, zeer wel,
Na ’t Fransche revolutiespel
Ons deed in ’t hemde loopen;
Maer dansen, met den blok aen ’t been.
Dat waer’ te sterk: neen, duizenmael, neen!
Dat waer’ te laeg gekropen.

Enz. enz.